Metaverse có phải thế hệ internet tiếp theo?

Gần đây Metaverse đang được nhắc tới rần rần và những coin/token liên quan tới Metaverse tăng chóng mặt. Vậy vũ trụ ảo metaverse thực sự là gì? Tại sao nó lại quan trọng? Nếu metaverse thực sự là “chương tiếp theo của Internet” như Mark Zuckerberg đã nói, thì hãy tìm hiểu về nó trước khi làn sóng metaverse bắt đầu.

METAVERSE LÀ GÌ?

Mark Zuckerberg đã định nghĩa Metaverse như sau:

Metaverse là một môi trường ảo nơi bạn có thể hiện diện với mọi người trong không gian kỹ thuật số. Đây là một thế giới ảo mà bạn đang ở bên trong thay vì chỉ nhìn vào. Chúng tôi tin rằng Metaverse sẽ là sự kế thừa của Internet di động.

Metaverse, cốt lõi của nó, là một hiện thân của internet: một lĩnh vực xã hội, nơi mọi người sẽ có thể gặp gỡ với sự trợ giúp của các hình đại diện được cá nhân hóa khiến họ cảm thấy hiện diện hơn là một cuộc gọi điện video đơn thuần. Nó đồng bộ, giống như cuộc sống thực hơn chỉ là mạng xã hội dựa trên nguồn cấp dữ liệu ngày nay. Thay vì dõi theo những gì người khác đã làm, bạn sẽ gặp họ trong thời gian thực.

Nó cũng sẽ có tính liền mạch, giống như thế giới xung quanh chúng ta. Khi bạn truy cập lại một không gian metaverse, bạn sẽ không phải bắt đầu lại từ đầu. Và cũng giống như cuộc sống thực, nó sẽ bao gồm tất cả những điều mà bạn có thể muốn làm với người khác: cùng đi xem phim chẳng hạn, chơi trò chơi, đi chơi, hẹn hò, làm việc và mua sắm.

Nhưng trước hết, chúng ta cần phải làm rõ một điều, đó là metaverse vẫn chưa tồn tại. Tuy nhiên, chúng ta có một số tiền thân trong lịch sử:

Thực tế ảo. VR thường bị nhầm lẫn với metaverse, điều này có thể hiểu được. Có một hình ảnh thể hiện bạn thân bạn sẽ cảm thấy thực hơn rất nhiều nếu bạn đeo tai nghe, trái ngược với hình đại diện mà bạn điều khiển bằng bàn phím hoặc gamepad. Nhưng trong khi VR, AR và các hình thức tính toán không gian khác sẽ là một phần của metaverse, thì điều quan trọng là metaverse sẽ hoạt động trên nhiều thiết bị. Đó không phải là thứ bạn cắm vào và rút ra nửa giờ mỗi lần, mà là thứ đi kèm với bạn suốt cả ngày: trên điện thoại, tai nghe VR của bạn và cuối cùng là kính AR dành cho người tiêu dùng.

Game Fortnite được đánh giá là tiền thân của Metaverse – Ảnh: Internet

FortniteRoblox. Cả hai trò chơi đều được ca ngợi là hiện thân ban đầu của metaverse, và chúng kiểm tra một loạt các hộp: Fortnite và Roblox đều là những lĩnh vực xã hội với hình đại diện và các nền kinh tế trong thế giới, và các sự kiện trực tiếp lớn đã chứng minh rằng chúng không chỉ đơn thuần là chơi game. Đồng thời, cả hai nhãn hiệu này đều là có tính độc lập cao. Người chơi không thể mang nhân vật đại diện Fortnite đến cuộc họp Microsoft Teams của mình, và chúc may mắn tìm được một doanh nghiệp bên ngoài Roblox chấp nhận thanh toán bằng Robux.

Cuối cùng, có một lý do lớn khiến chúng ta chưa có metaverse:

Metaverse là một mạng lưới. Nó không phải là một dịch vụ đơn lẻ, mà là một tập hợp các dịch vụ được liên kết chặt chẽ với nhau, cả bởi các công ty xây dựng các con đường dành riêng giữa các dịch vụ của họ, cũng như do mọi người tự đánh đường để đi từ điểm đến này đến điểm đến khác. Đó cũng là lý do tại sao một số dịch vụ dựa trên nhân vật đại diện thế hệ đầu tiên, như Second Life, không phải là metaverse. Giống như Internet di động không chỉ là một ứng dụng duy nhất và không có ứng dụng nào trên điện thoại của bạn có thể thành công nếu không có sự tồn tại của nhiều ứng dụng và dịch vụ khác, nghịch đảo phụ thuộc vào vô số dịch vụ được kết nối với nhau để thành công .

NHỮNG CÂU HỎI VỀ METAVERSE?

Tin hay không tùy bạn, nhưng sự đổ xô đến metaverse không bắt đầu bởi Zuckerberg yêu VR. Thay vào đó, nó được thúc đẩy bởi vô số yếu tố. Hàng triệu người đang sử dụng các nền tảng trò chơi xã hội dựa trên nhân vật đại diện; đại dịch đã thúc đẩy tất cả chúng ta tìm kiếm các hình thức tương tác thời gian thực mới; và các công ty như Apple, Amazon, Google hay Meta đều đang cố gắng tìm ra điều lớn lao tiếp theo sau điện thoại thông minh. Và trong khi những xu hướng này diễn ra trong thời gian thực, một số câu hỏi rất quan trọng vẫn đang được giải đáp.

Ai sẽ là người gác cổng mới? Các công ty sản xuất tai nghe AR và VR của tương lai đang ở vị thế vững chắc để thu lợi về mặt tài chính và áp đặt các quy tắc cho metaverse. Một lý do khiến Meta rất quan tâm đến metaverse, như chính Zuckerberg đã thừa nhận, là công ty đã bỏ lỡ phần cứng di động và giờ đây buộc phải tuân theo các quy tắc của các cửa hàng ứng dụng của Google và Apple.

Các công ty VR sẽ chi phối Metaverse? – Ảnh: Internet

Còn về quyền riêng tư, an toàn và tinh thần thì sao? Facebook, YouTube và các mạng xã hội khác đã được xem xét kỹ lưỡng về việc đưa ra thông tin sai lệch và các vấn đề về quyền riêng tư, cũng như ảnh hưởng của chúng đối với sức khỏe tâm thần của người dùng. Tất cả những vấn đề này không biến mất trong metaverse, nhưng chúng có thể sẽ diễn ra rất khác. Việc thuê hàng chục nghìn người kiểm duyệt có thể không phải là cách tiếp cận phù hợp để ngăn chặn sự thù địch và quấy rối trong môi trường thời gian thực và dữ liệu không gian được thu thập bởi tai nghe khảo sát phòng khách của mọi người đặt ra tất cả các câu hỏi mới về quyền riêng tư. Chú ý đến những vấn đề này ngay từ đầu sẽ rất quan trọng đối với cả những người trong ngành cũng như các cơ quan quản lý.

Ai sẽ trả tiền cho nó, và bằng cách nào? Thuê bao và quảng cáo là hai phương thức thu tiền chính trên internet ngày nay. Một số mô hình tương tự có thể hoạt động trong metaverse. Chúng ta cũng có thể thấy sự quay trở lại của các mô hình kinh doanh giao dịch, thậm chí có thể được hỗ trợ bởi tài chính phi tập trung. Các mô hình kinh doanh cho các dịch vụ này trong tương lai sẽ có tác động lớn đến các công ty đang cạnh tranh để xây dựng metaverse, nhưng cuối cùng họ cũng có thể quyết định ai sẽ tham gia vào thế giới mới này, từ các doanh nghiệp nhỏ đến những người bình thường.

Có những ông lớn Metaverse nào?

Facebook đã đổi tên công ty thành Meta để đón đầu Metaverse – Ảnh: Internet

Có rất nhiều công ty đang nỗ lực xây dựng metaverse. Dưới đây là một số “tay chơi lớn nhất” trong lĩnh vực metaverse mới mẻ:

  • Meta đã chi 10 tỷ đô la cho các công nghệ metaverse chỉ tính riêng trong năm 2021. Những nỗ lực của công ty bao gồm phần cứng VR, các ứng dụng VR xã hội như Horizon và đặt cược vào thiết bị đeo AR.
  • Thế giới proto-metaverse của Roblox đã tạo ra doanh thu 454 triệu đô la trong quý 2 năm 2021. Công ty cũng có hơn 43 triệu người dùng hoạt động hàng ngày, hầu hết là trẻ em.
  • Epic đã kiếm được hơn 9 tỷ USD với Fortnite chỉ trong năm 2018 và 2019 và Unreal Engine của công ty là nền tảng cho rất nhiều trải nghiệm AR và VR.
  • Apple giữ quan điểm rằng người ta quá cường điệu hoá metaverse, nhưng các khoản đầu tư lớn của công ty này vào phần cứng AR cho thấy rõ ràng họ muốn App Store trở thành một phần của điều-mà-ai-cũng-biết rất có thể sẽ đến trong tương lai gần!